ریشه کلمه سلفژ
سلفژ یک کلمه فرانسوی به معنای تئوری موسیقی می باشد.
سلفژ چیست؟
سلفژ یک سیستم عالی برای یادگیری معماری پشت ساختار موسیقی است. به نوعی طرحی بنیادی در آموزش گوشی میباشد.
سلفژ یک ابزار ارزشمند برای شما به عنوان یک موزیسین میباشد.
درست است که هر قطعه موسیقی منحصر به فرد است، اما تعداد محدودی از فاصله بین نت ها وجود دارند که سلفژ کمک میکند تا این تناوب ها را در آهنگ ها تشخیص دهیم.
استفاده از سلفژ یک تمرین بسیار خوب برای یادگیری ذهنی نت ها ست ، گوش دادن درونی یک مهارت بسیار مهم است که عمده موسیقیدانان به دنبال یادگیری آن هستند.
وقتی شما سلفژ کار میکنید میتوانید به طرز معجزه آسایی زمانی که به یک قطعه گوش میدهید، با شنیدن تمام نت های آن را در پنج خط حامل بکشید. که به آن Transcribe میگویند. یعنی تنظیم یک قطعه موسیقی از حالت آوازی به سازی و بر عکس.
یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید با داشتن سلفژ انجام دهید این است که میتوانید به راحتی ملودیهایی که در ذهن دارید را بدون نیاز به ساز یا نوشتن آن بر روی برگه نت بخوانید.
درست است که سلفژ را میتوان الفبای موسیقی دانست اما به این معنی نیست که فقط نوازندگان مبتدی یا آواز با سن پایین آموزش آن را ببینند. در واقع سلفژ نوعی زبان است. که میتوان با آن ایده های موسیقیایی خودتان را به آهنگ تبدیل کنید. سلفژ یکی از درسهای اصلی است که در مدارس یا موسسات موسیقی تدریس میشود.
ارتباط سلفژ و گوش موسیقی
یکی از موضوعاتی که هنگام تمرین کردن سلفژ به آن پی میبرید این است که بعد از مدتی گوش های شما به انواع ملودی ها عادت میکند و پس از مدتی وقتی که نت ها را میشنوید ، میتوانید فواصل آنها را در ذهنتان
تصور کنید و آکوردهای مختلفی را برای یک موزیک تصور کنید. شاید شبیه یک معجزه باشد. اما با تمرین سلفژ اتفاق میافتد .
تقویت گوش موسیقی به معنای بالا بردن مهارت های شنیداری موسیقی است.
از مهمترین کارهایی که یک موزیسین باید انجام دهد تقویت قدرت شنیداری است. که با انجام تمرینات روزانه و منظم صورت میگیرد. و با انجام آنها میتوانید گوشتان را ورزیده کنید و درک شما از موسیقی زیاد میشود.
آموزش شنوایی موسیقی اهمیت بیشتری از تئوری موسیقی دارد. آموزش شنوایی یک مهارت عملی موسیقی است. که باید آموخته شود. آموزش مهارت شنوایی قابلیت شنیدن و درک و تفکیک اصوات در موسیقی را مشخص میکند.
ناتوانی در تقویت گوش موسیقی یکی از علل سردی اکثر آهنگسازان است.
مهارت های شنیداری باعث فهم بهتر موسیقی و تشخیص زیر و بم های صداها در ذهن میشود.
تقویت گوش موسیقی کمک میکند راحت تر آهنگ ها را درک کنید. یعنی میتوانید تشخیص دهید که آهنگ روی کدام کلید قرار گرفته است.
بالا بردن مهارت های شنیداری درک مسائل مختلف موسیقی را برای شما آسان میکند. و با تکیه بر گوش ، ساز بنوازید و به راحتی بداههنوازی کنید، آواز را کوک بخوانید و در مجموع با اعتماد به نفس بالاتری از دنیای موسیقی لذت ببرید.
یک گوش داخلی قوی برای درک آهنگسازی ضروری است. به همین دلیل است که تقریبا همه آموزشگاه های موسیقی از هنرجویان میخواهند که همه کلاسهای تقویت گوش و سلفژ را شرکت نمایند.
پرورش گوش میتواند به این موارد کمک کند:
- دیکته و آهنگسازی موسیقی
- بداهه نوازی قویتر
- اجرای بهتر با سایر نوازندگان
چگونه میتوان سلفژ یاد گرفت؟
سلفژ (Solfège) یک سیستم نتنامه است که برای نامگذاری نتها و روابط آنها در موسیقی استفاده میشود. سیستم سلفژ شامل نتهای موسیقی میباشد که با حروف و کلمات خاص نامگذاری شدهاند. این سیستم از حروف A تا G تشکیل شده است و برای هر نت، یک نام خاص تعیین شده است.
برای یادگیری سلفژ و شروع به تمرین، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
۱. یادگیری نتهای سلفژ: ابتدا نتهای موسیقی را در سلفژ یاد بگیرید. هر نت در سلفژ یک نام دارد، به عنوان مثال، سی برابر با “دو” و ره برابر با “ری” است. با یادگیری نتها و نامگذاریشان، میتوانید به راحتی با ملودیها و تمرینات سلفژ کار کنید.
۲. تمرین با نتهای سلفژ: شروع به تمرین کنید و ملودیها و تمرینات سلفژ را با استفاده از نتهای سلفژ انجام دهید. این شامل تمرین تونالیتهها، پیچیدگیهای ملودیک و تمرینات ریتمیک میشود. با تمرین منظم، مهارت شما در سلفژ بهبود مییابد.
۳. آواهای سلفژ: در برخی از روشهای سلفژ، هر نت با یک آوا یا کلمه خاص نیز نامگذاری میشود. مثلاً در سیستم تونیک سلفژ (Do-based solfège)، آواهایی مانند “دو”، “ری”، “می” و غیره برای نتها استفاده میشوند. یادگیری آواهای سلفژ میتواند به شما در تمرین و خواندن نتها کمک کند.
۴. تمرین با ساز: اگر سازی مینوازید، میتوانید سلفژ را با استفاده از ساز خود تمرین کنید. با تمرین نتها و الگوهای سلفژ روی سازتان، میتوانید تسلط بیشتری بر سلفژ پیدا کنید.
۵. استفاده از منابع آموزشی: برای یادگیری سلفژ، میتوانید از منابع آموزشی مختلف مانند کتابها، ویدئوها و دورههای آموزشی آنلاین استفاده کنید. این منابع میتوانند به شما در یادگیری و تمرین سلفژ کمک کننده باشند.
بهترین روش برای یادگیری سلفژ، تمرین و تکرار مداوم است. با تمرین منظم، مهارت شما در سلفژ بهبود مییابد و میتوانید با خیال راحت از آن در موسیقی استفاده کنید.
مقاله به قلم پرویز نجف پور