تحریر در آواز ایرانی، عنصری مهم و تأثیرگذار در زیبایی و گیرایی صدای خواننده است. تحریر، صدایی آهنگین و بدون کلام است که توسط خواننده قبل و یا پس از ادای شعر به جهت تکمیل ملودی آوازی، به شکلهای مختلف ادا میشود و برای تزیین جمله آوازی بهکار میرود.
انواع تحریر در آواز ایرانی عبارتند از:
- تحریر چکشی: تحریری است که از تکرار یک نت با خودش یا با نتهای دیگر بوجود میآید که فاصلهی میان این تکرارها وجود دارد.
- تحریر بلبلی: تحریری است که از تکرار یک نت با خودش یا با نتهای دیگر بوجود میآید که فاصلهی میان تکرارهای این نتها بسیار کم است. به عبارتی تحریر بلبلی همان اجراي سرعتي تحریر چکشی است.
- تحریر زیر و رو: این تحریر از تکرار نت اصلی با نت بالايي و يا نت پاييني خود بوجود مي آيد.صداهاي با دانگ و گستره ي بالا با اجراي اين نوع تحریر مناسبت بيشتري دارند.
- تحریر غنّه: تحریرهایي که از بیني خارج مي شود و شفافيت صدا بوسيله ي بيني، خفه يا كدر مي شود. برای مثال تحریری که بر روي حرف « اي » شکل می گیرد از نوع تحریر غنّه می باشد.
- تحریر اوج: تحریری است که با صدای بلند و پرطنین ادا میشود. این تحریر معمولاً در انتهای جمله آوازی یا در اوج آواز اجرا میشود.
- تحریر گلافشان: تحریری است که با صدایی تند و سریع ادا میشود و شبیه به صدای آبشار است.
- تحریر تازی: تحریری است که با صدایی خشن و تند ادا میشود و شبیه به صدای زوزهی گرگ است.
تحریر در آواز ایرانی، از تکنیکهای بسیار مهمی است که به مهارت و تمرین زیادی نیاز دارد. خوانندگان حرفهای با استفاده از تحریر، میتوانند به صدای خود زیبایی و گیرایی بیشتری ببخشند و احساسات خود را به مخاطب منتقل کنند.