نقاشی مونالیزا به عنوان مهمترین و شناخته شده تربت تابلو های نقاشی قرن و شاهکار دست لئوناردو داوینچی است. تکنیک خلاقانه و منحصر به فرد که در این نقاشی به کار برده است ارزش هنری آن را چندین برابر کرده است.
اما تنها این تکنیک ها باعث شهرت این تابلو نشده است بلکه رمز و رازهای فراوانی در تابلو مونالیزا پنهان است که به ارزش آن میافزاید.
نقاشی مونالیزا اثر کیست؟
مرد رونسانس لئوناردو داوینچی نقاش مونالیزا است. او به عنوان یکی از زبر دست ترین نقاشان تاریخ شناخته میشود. که در نقاشی، مجسمه سازی ، توانایی بی نظیری داشته است، مجموعه آثار او نه تنها بر تاریخ هنری ایتالیا بلکه بر تاریخ هنر کل جهان تاثیر گذار بوده است.
مونالیزا کیست؟
مونالیزا کوتاه شده مادونا لیزا به معنی بانو لیزا است. البته این تابلو را به نام لبخند ژوکوند هم میشناسند.
هویت اصلی مادونا لیزا سوژه این نقاشی و یکی از دلایل شهرت این تابلو است. در واقع هیچ قطعیتی درباره هویت بانوی به تصویر کشیده شده وجود ندارد.
دو فرضیه مرموز در این زمینه وجود دارد:
برخی معتقدند مونالیزا تصویر کاترینا مادر لئوناردو داوینچی است. برخی دیگر معتقدند تصویر خود نقاش است، که در چهره زنی پنهان شده است. شباهت ویژگی های ظاهری داوینچی با مونالیزا به این فرضیه اعتبار داده است.
البته هیچ قطعیتی برای هیچ کدام از این فرضیه ها وجود ندارد. داوینچی این تابلو را روی چوب صنوبر به صورت رنگ روغن کشیده است تابلو مونالیزا تنها۷۷ در ۵۳ سانتی متر است و ۸ کیلو گرم وزن دارد. این در حالی است که اگر تصویر را به تنهایی ببینید حس میکنید که تابلوی بزرگی پیش رو شماست.
داوینچی برای این که توجه بیننده را به صورت مونالیزا جلب کند از چند تکنیک خلاقانه برای نقاشی مونالیزا استفاده کرده است. بسیاری از این تکنیکها ایده خود اوست.
ارنست گامبریچ در کتاب تاریخ هنر در مورد عدم تشخیص حالت چهره مونالیزا مینویسد:
اینکه چرا نمیدانیم عکس مونالیزا با چه احساسی به ما نگاه میکند و تعیین حالت بیان چهره سخت است به این برمیگردد که لئوناردو داوینچی دو مشخصه اصلی در حالت چهره یعنی گوشه لبها و گوشه چشم ها به صورت واضح کشیده نشده است. بلکه با سایه کم رنگ آن را مشخص کرده. از نظر عده ای تاریخ نگار هنری این عامل مهم در نامشخص بودن حالت چهره مونالیزا است.
نقاشی مونالیزا در کدام کشور نگهداری میشود؟
داوینچی نقاشی مونالیزا را در سال ۱۵۰۳ آغاز کرد . در آن زمان داوینچی زادگاهش در ایتالیا بود اما جز نقاشان در بار فرانسه هم بود.
بعد از مرگ داوینچی پادشاه فرانسه مونالیزا را از شاگردان داوینچی خریداری میکند و سپس آن راه به فرانسه میبرد.
از آن تاریخ مونالیزا بخشی از مجموعه آثار هنری دربار فرانسه میشود.
در حال حاضر مونالیزا در موزه لوور فرانسه در شهر پاریس نگهداری میشود
طبق قانون فرانسه تابلو مونالیزا متعلق به مردم است. و امکان خرید و فروش آن وجود ندارد.
تابلو مونالیزا به ارزش ۱۰۰ میلیون دلار بیمه شد، که با توجه به نرخ تورم در سال ۲۰۲۱ ارزش آن به ۸۷۶ میلیون دلار رسیده است.
نویسنده پرویز نجف پور